اضطراب می تواند علائم بسیاری از جمله فک درد عصبی را ایجاد کند. ورزش، محافظ دهان و تغییرات رفتاری می تواند به رهایی از این تنش کمک کند، اما درمان علل زمینه ای اضطراب بهترین راه برای پیشگیری از تنش فک است.
با اینکه تحقیقات گسترده ای درباره جلوگیری و تسکین تنش فک صورت نگرفته است، اما در زمینه پیشگیری و درمان اختلالات اضطرابی تحقیقات علمی و معتبر فراوانی انجام شده است.
در این مقاله ارتباط بین تنش فک و اضطراب را مورد بررسی قرار می دهیم. همچنین از علائم این شرایط و مدیریت و پیشگیری آن صحبت می کنیم.
ارتباط بین تنش فک و اضطراب چیست؟
اختلالات اضطرابی به طور کلی تمامی اختلالات فوبیای خاص تا اختلال اضطراب فراگیر (GAD) را شامل می شود.
متخصصان مراقبت های بهداشتی، اضطراب را منبع قابل اعتماد و به عنوان یک “حالت خلقی آینده محور” مرتبط با آمادگی برای تهدیدات پیش بینی شده تعریف می کنند.
فردی که اختلال اضطرابی را تجربه می کند، دچار احساسات، افکار و یا حتی رفتار های مضر می شود.
اضطراب می تواند سبب به وجود آمدن طیف وسیعی از علائم دیگر باشد. طبق تحقیقات علمی، اثبات شده است که ماهیچه های منقبض فک سبب به وجود آمدن کشش فک می شوند.
به عنوان مثال، یک مطالعه در سال 2020 ارتباط بین اضطراب و تنش فک را در 113 دانشجوی دندانپزشکی بررسی کرد. محققان ماهیچه‌های ماساژور دانشجویان و ماهیچه‌های صورت که مسئول جویدن می باشند را اندازه‌گیری کردند و آن اندازه‌گیری‌ها را با سطوح اضطراب گزارش شده، مقایسه کردند. محققان به این نتیجه رسیدند که ارتباط واضحی بین سطوح بالاتر اضطراب و افزایش تنش در ماهیچه‌های ماساژور وجود دارد.
همچنین مطالعه‌ای در سال 2019 اضطراب، استرس، و ناگویی هیجانی (اصطلاح دشواری در بیان و شناسایی احساسات) را به عنوان عوامل روانی اجتماعی مهم در پیش بینی دندان قروچه شناسایی کرد. دندان قروچه زمانی رخ می دهد که فرد هنگام جویدن، دندان های خود را به هم فشار می دهد یا به هم می ساید. به طور عمده دندان قروچه هنگام خواب رخ می دهد، اما ممکن است برخی از افراد در بیداری دندان هایشان را به هم فشار دهند یا ماهیچه های فکشان را سفت کنند.
یک تحقیق در سال 2020 نشان می دهد که ارتباط قابل توجهی بین دندان قروچه و افرادی که استرس را تجربه می کنند وجود دارد.
علائم فک درد عصبی:
مطالعه‌ای در سال 2021، اختلالات فک و دهان را بررسی کرد و علائم 537 نفر را ثبت کرد. برخی از این علائم نتایج احتمالی افزایش تنش فک است که عبارتند از:
- درد در فک یا دندان
- دندان قروچه هنگام خواب یا بیداری
- فشردن دندان ها
- نگه داشتن فک به سمت پهلو یا جلو
- گاز گرفتن اشیا برای مدت طولانی
اگر هر یک از موارد بالا را تجربه کرده باشید، ممکن است در آینده به کشش فک مبتلا می شوید.
علائم اضطراب:
به جز تنش فک،اختلالات اضطرابی ممکن است در سایر قسمت های بدن علائم شناختی و فیزیکی مختلفی داشته باشد. یک تحقیق در سال 2022 علائم اضطراب را شامل موارد زیر می داند:
- ترس های مختلف، مانند ترس از مردن
- خستگی
- عدم توجه یا تمرکز
- بیش از حد هوشیاری
- مشکلات گفتاری
- افزایش ضربان قلب
- تنگی نفس
- تنفس سریع و پی در پی
- احساس سرگیجه یا سبکی سر
- عصبی بودن
- بی تابی
اضطراب می تواند به صورت علائم رفتاری نیز ظاهر شود. در برخی موارد ممکن است به صورت رفتار های اجتنابی باشد.
ورزش هایی برای کاهش تنش فک
تحقیقات محدودی درباره مزایای ورزش های عضلانی برای کمتر شدن تنش فک انجام شده است. با این حال، شواهدی وجود دارد نشان می دهد کشش های خاص صورت می تواند کمک کننده باشد.
تمرینات می تواند شامل حرکات آهسته و کنترل شده دهان باشد، مانند حرکت دادن فک از یک طرف به طرف دیگر یا باز و بسته کردن دهان. در برخی موارد افراد برای کاهش دادن فک درد عصبی از دستان خود استفاده می کنند و قسمت های مربوطه را ماساژ می دهند.
- کشش آرام فک:
- نوک زبان را پشت دندان های جلویی بالا استراحت دهید.
- برای دور کردن دندان های پایین از دندان های بالا، دهانتان را باز کنید.
- عضله فک را شل نگه دارید.
- ورزش ماهی قرمز:
- زبان را به سقف دهان فشار دهید.
- انگشت اشاره را روی چانه و دیگری را روی استخوان گیجگاهی فکی (TMJ)، مفصلی که فک پایین را به جمجمه متصل می کند، قرار دهید.
- تا حد امکان دهانتان را باز کنید.
- دهان را ببندید و تکرار کنید.
- باز شدن دهان مقاومتی:
- شست دست راست را زیر چانه قرار دهید و انگشت اشاره را دور چانه بپیچید.
- به آرامی به فک فشار وارد کنید.
- همین طور که به فک فشار وارد می کنید دهانتان را به آرامی باز کنید.
این موقعیت را برای چند ثانیه نگه دارید، سپس به آرامی دهان را ببندید.
درمان و راه های پیشگیری از تنش و اضطراب فک:
هیچ راه حل واحدی برای درمان یا پیشگیری تنش فک وجود ندارد زیرا فک درد عصبی می تواند به دلایل مختلفی به وجود آید. چنانچه تنش فک به دلیل اضطراب به وجود آید، پزشکان برای درمان اولیه اقداماتی را به شما توصیه می کنند.
اقدامات زیر می تواند برای اضطراب یا تنش فک مفید باشد.
- ورزش:ورزش منظم می تواند به افراد در مدیریت علائم اضطراب کمک کند. این امر به ویژه در مورد تمرینات با شدت بالا بیشتر است، اگرچه تمرینات با شدت کم نیز می تواند کمک کننده باشد.
- عدم استعمال دخانیات: افراد باید سیگار، کافئین، الکل و مواد مخدر تفریحی را محدود کنند یا از آن اجتناب کنند.
- روان درمانی: چندین گزینه مختلف روان درمانی و مشاوره می توانند در درمان اضطراب موثر باشند، از جمله درمان شناختی رفتاری (CBT) و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT).
- مدیتیشن و سایر تکنیک های آرام سازی: ممکن است فرد تکنیک های آرام سازی و مدیتیشن را برای تسکین اضطراب مفید بداند. یوگا و تمرکز حواس بهترین راه حل برای آرام سازی می باشند.
- دارو: دارو ها می توانند علائم را تسکین دهند و به درمان اضطراب کمک کنند. پزشکان ممکن است از دارو های ضد افسردگی نظیر مهارکننده‌های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین و مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین استفاده کنند. همچنین دارو های بنزودیازپین و مسدودکننده‌های بتا برای درمان اضطراب مفید می باشند.
- تغییر در رفتار: با نگه داشتن صحیح دندان ها، لب ها و زبان می توانید تنش فک را کاهش دهید. این تغییرات معمولاً شامل قرار دادن زبان به سمت بالا برای از بین بردن ناراحتی در فک و در عین حال جدا نگه داشتن دندان ها و بسته نگه داشتن لب ها است.
- محافظ دهان: فرد می تواند محافظی برای محافظت از دندان ها در طول روز یا شب برای محافظت از دندان ها و به حداقل رساندن اثرات دندان قروچه استفاده کند.
- بیوفیدبک: روش بیوفیدبک نوعی روش درمانی است که به وسیله یک ابزار الکتریکی میزان فعالیت ماهیچه‌ای در دهان و فک را اندازه‌گیری می کند. این روش می تواند فرد را از عملکردهای غیر ارادی بدن آگاه کند و به فرد کمک کند تا اقداماتی را برای کنترل رفتار های غیر ارادی انجام دهند.
چه زمانی برای درمان فک درد عصبی باید به پزشک مراجعه کرد؟
افرادی که علائم تنش فک یا اضطراب را تجربه کرده باشند می توانند به پزشک مراجعه کنند. پزشک می تواند علت زمینه ای را تعیین کند و بر اساس آن اقداماتی را برای درمان انجام دهد.
نتیجه گیری
اضطراب وضعیتی است که به روش های بسیار متنوع ظاهر می شود. طبق تحقیقات انجام شده اضطراب می تواند سبب تنش عضلانی به خصوص درد عضلات فک شود. این تنش می تواند دردناک و غیر قابل تحمل باشد.
درمان‌های تنش و اضطراب فک شامل درمان‌های صحبت کردن، دارو درمانی، ورزش و همچنین کشش های خاص برای کاهش درد و گرفتگی فک است.
