اگر از آفت دهان یا زخم دهان رنج می برید، پس تجربه درد و ظاهر ناخوشايند آنها را نيز داريد. درمان آفت دهان مدت زمان زيادي طول مي کشد و گاهي به نظر می رسد که درمان ها اثرگذار نيستند. در حال حاضر با پیشرفت در مراقبت هاي بهداشت دهان با استفاده از فناوری لیزر، درمان های موثرتری برای کمک به بهبود آفت هاي دهان ارائه ميشود. لیزر درمانی می تواند زخم هاي دردناک دهان مانند آفت دهان و تبخال را التیام ببخشد. درمان آفت دهان با ليزر موجب افزایش سرعت ترمیم و کاهش علائم نامطلوب مانند درد و سوزش میشود.
همچنين لیزر درمانی باعث بهبودی سریعتر بافت دهان مي شود. در نتيجه از شر درد و ظاهر ناخوشايند آفت دهانی و تبخال سريعا خلاص می شوید.
آفت دهان چیست؟
زخم دهان که به عنوان آفات دهان نیز شناخته می شود، پاسخ خود ایمنی بدن است که به پوست داخل دهان آسیب می رساند. زخم به شکل یک دایره سفید یا زرد با حاشیه قرمز ظاهر می شود. آفات دهان می تواند در داخل لب ها یا گونه ها، روی یا زیر زبان و در پشت گلو ظاهر شود.
اندازه آفت هاي دهاني می توانند کمتر از نیم سانتی متر تا بزرگتر، متفاوت باشند. آفت هاي دهاني معمولاً با استرس فیزیکی یا عاطفی مرتبط هستند. درد آفت هاي دهاني با استرس شديد می شوند و معمولاً در مناطق مختلف نيز عود مي كنند.
چه چیزی باعث آفت دهان می شود؟
علت ایجاد آفت دهان ناشناخته است، اما تحريك كننده های احتمالی وجود دارد. از جمله اين تحريك كننده ها مي توان به موارد زیر اشاره كرد:
- آسیب جزئی در دهان، مانند گاز گرفتن گونه
- سدیم لوریل سولفات در خمیر دندان ها و دهانشویه ها
- حساسیت های غذایی
- کمبود ویتامین B12، روی، فولات یا آهن
- پاسخ آلرژیک به باکتری های دهان
- هلیکوباکتر پیلوری
- سطح هورمون قاعدگی
- استرس و اضطراب
- سطوح دندانی تیز یا وسایل دندانپزشکی
- بیماری سلیاک
- بیماری های التهابی روده
- سیستم ایمنی ضعیف
- بيماري ايدز
- سابقه فامیلی آفت دهان است.
- به هر حال آفت دهان ناشی از بیماری زمینه ای یا ضعف سیستم ایمنی است. سایر عوامل ايجاد كننده آن ممکن است کمبود تغذیه ای و بیماری دستگاه گوارش باشد.
علائم آفت دهان چیست؟
علائم آفت دهان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- زخم و یا زخم هاي دردناک در داخل دهان شامل روی زبان، سقف دهان یا داخل گونهها.
- احساس خارش یا سوزش قبل از ظاهر شدن زخم ها
- ظاهر شدن زخم هایی گرد در دهان كه به رنگ سفید، یا حاشیه قرمز.
در صورت بروز زخم هاي شديد ممکن است
- تب
- کم تحرکی لبها و زبان
- تورم غدد لنفاوی
را تجربه كنيد.
آفت عود کننده دهانی یا راجعه چیست؟
به طور کلی زخمهای آفتی را به ۴ گروه میتوان تقسیم نمود
1. زخم آفتی کوچک یا مینور که شایع ترین نوع بوده و در حدود ۸۰% از بیماران این نوع بروز میکند. در حقیقت این همان نوع آفت است که حالت عود کننده دارد و بحث ما بیشتر راجع به همین نوع خواهد بود
زخم آفتی بزرگ یا ماژور که کمتر از ۱۰% بیماران آفتی را تشکیل میدهد و اندازه ضایعات ممکن است به چند سانتیمتر هم برسد
2. زخم آفتی تبخالی شکل که حدود ۱۰% از بیماران را شامل میشود
3. زخمهای وابسته به سندرمها که از جمله علایم سندرم بهجت یا سندرم رایتر هستند
4. زخم آفتی کوچک شایعترین و شاید دردناکترین بیماری مخاط دهان در انسان است که به صورت زخمهای عود کننده، دردناک و غیر قابل پیشگیری ظاهر میشود. بر اساس مطالعات مختلف شیوع آن از ۲۰ تا ۵۰% جمعیت ذکر شده است که معمولا تظاهرات آن در سنین ۱۰ تا ۴۰ سالگی مشاهده میشود. جالب این که در تحقیقی شیوع این بیماری در شهر اصفهان، ۱/۲۱% و بالاترین میزان شیوع آن در سنین ۳۰-۲۵ سالگی گزارش شده است.
این زخم در زنان شایعتر است و تقریبا اکثر مبتلایان به آفت را افراد غیر سیگاری تشکیل میهند.
زخمهای آفتی بیشتر در مخاط یا پوشش متحرک دهان خصوصا مخاط گونه، مخاط داخلی لب و مخاط زبان مشاهده میشود و در مخاط کام و لثه بروز آن کمتر اتفاق میافتد
آفت دهان چگونه درمان می شود؟
درد ناشی از آفت دهان پس از چند روز شروع فروکش می کند، البته گاهی اوقات تا چند روز طول می کشد تا درد از بين برود.
زخم ها معمولاً بدون دخالت درمان در حدود یک یا دو هفته بهبود می یابند. گاهی اوقات ممکن است دهانشویه ضد میکروبی یا یک پماد کورتیکواستروئید یا یک محلول نسخه ای یا بدون نسخه برای کاهش درد تجویز شود.
یک راه مستقیم و فوری برای تسریع در بهبودی آفت دهان و تسکین ناراحتی، استفاده از لیزر است. این درمان سریع، راحت، پیشرفته و فوق العاده موثر است. درمان آفت دهان با ليزر از طریق تحریک زیستی، با استفاده از انرژی نور، با بستن پايه عصبی رخ مي دهد. در نتيجه بهبودي سریعتر و ناراحتی از بین می رود. زخم ها بدون استفاده از بیهوشی درمان می شوند.
لیزر درمانی چگونه عمل می کند؟
ليزر پتانسیل درمانی بدن را تحریک مي كند و متابولیسم سلول را بالا میبرد. لیزر پوست را لمس نمیکند با دور نگه داشتن نوک لیزر چندین میلی متر از بافت، گرماي ليزر كنترل ميشود. هر جلسه درمان 15-10 دقیقه طول میکشد و بسته به وسعت آفت برای درمان 1 تا 3 جلسمه یک روز در میان این درمان ادامه مییابد و اکثر بیماران بلافاصله پس از هرجلسه درمان احساس بهتری دارند.
مزایای درمان آفت دهان با ليزر چیست؟
- تسکین درد فوری و اساسي است.
- به محض شروع سوزش مخاط دهان توصیه میشود با درمان لیزر شروع شود.
- درمان آفت دهان با ليزر از گسترش ضایعه جلوگیری می کند.
- در ليزر درماني بهبود سریعتر و بدون هیچ گونه ناراحتی و از طریق تحریکات زیستی صورت مي گيرد.
- درمان فقط چند دقیقه و بدون بیهوشی انجام می شود.
چگونه می توانم از آفت دهان جلوگیری کنم؟
با این رعايت موارد زیر می توانید تعداد زخم هاي دهان را کاهش دهید:
- از تحريک كننده های رایج غذایی مانند تنقلات شور، غذاهای تند، میوه های اسیدی و همچنین در برخی موارد از لبنیات و تخم مرغ اجتناب کنید.
- با رعایت رژیم غذایی سالم از کمبود ویتامین جلوگیری کنید.
- عادات بهداشتی دهان و دندان خودتان را حفظ کنید.
- برای جلوگیری از آسیب رساندن به بافت نرم دهان از مسواک استاندارد استفاده کنید.
- از مصرف خمیر دندان ها و دهانشویه هاي داراي سدیم لوریل سولفات خودداری کنید.
- در مورد راه های محافظت از دهان در برابر آسیب های ناشی از دندانپزشکی و ارتودنسی با پزشك تان صحبت کنید.
- استرس را مدیریت کنید.
در صورت مشاهده موارد زير به پزشک تان مراجعه كنيد
- زخم های بزرگ غیرمعمول
- زخم هایی که در حال گسترش و پخش شدن هستند.
- زخم هایی که سه هفته یا بیشتر طول می کشند.
- علیرغم اجتناب از غذاهای تحريك كننده و مصرف داروهای مسکن بدون نسخه، دردهاي غیر قابل تحمل داريد.
- تب بالا همراه با ظاهر شدن زخم های آفت دهان داريد.
بعد از درمان آفت دهان با ليزر چه كنيم؟
اکثر بیماران بعد از درمان آفت دهان با ليزر احساس تسکین فوری می کنند و نیازی به درمان دیگری ندارند. در اين روش مدت زمانی که طول می کشد تا زخم بهبود یابد در مقایسه با عدم درمان به میزان قابل توجهی کوتاه می شود.
