TMJ و دندان عقل: آیا ارتباطی وجود دارد؟

زمانی که دندان های عقل در حال رشد هستند، ممکن است علائمی چون درد فک را به همراه داشته باشند. از همین رو بیان می شود که این علائم بسیار شبیه به نشانه های افراد مبتلا به TMJ هستند. البته باید بیان نمود که درد دندان‌های عقل به طور مستقیم باعث بروز اختلالات TMJ نمی‌شوند.

مفصل تمپورومندیبولار (TMJ)، که به عنوان مفصل فک شناخته می‌شود، فک پایین را به استخوان‌های دماغی در هر دو طرف سر متصل می‌کند. این مفصل به فک کمک می‌کند تا راحت تر حرکت نماید. اختلالات TMJ باعث درد و ناتوانی فک می‌شوند. مطالعات نشان می‌دهند که بیش از ۱۰ میلیون نفر در ایالات متحده مبتلا به اختلالات TMJ هستند و این عارضه در زنان بیشتر از مردان رخ می‌دهد.

با این حال، اختلالات TMJ به ندرت از رشد دندان‌های عقل ناشی می شوند. می توان بیان نمود که این عارضه به علت‌های دیگر مانند آسیب فک و انواع التهاب مفاصل به وجود می آید. همچنین اختلالات TMJ ممکن است پس از جراحی دندان، مخصوصا دندان عقل در افراد مشاهده شوند. این مقاله به بررسی ارتباط بین دندان‌های عقل و اختلالات TMJ، علت‌ها، علائم، راه های درمان‌ و روش‌های خانگی برای درمان اختلالات TMJ می‌پردازد. همچنین به عوارض جراحی دندان‌های عقل و فرآیند برداشتن آن‌ها نیز اشاره می شود.

دندان‌های عقل و اختلالات TMJ

دندان‌های عقل یا مولر سوم، آخرین دندان‌هایی هستند که در دوران بلوغ شخص در می آیند. آن‌ها به طور کلی در سنین ۱۷ تا ۲۱ سالگی شروع به خروج از لثه می‌کنند. اگر چه پزشکان به طور مستقیم درد دندان‌های عقل را با اختلالات TMJ مرتبط نمی‌دانند، اما اگر دندان عقل در حال رشد باشد، می‌تواند با برخی علائم TMJ همپوشانی داشته باشد. این علائم عبارتند از:

• درد در ناحیه فک و دهان

• درد دندان

• تورم لثه‌ها

• تغییر محل قرارگیری دندان‌ها

علائم اختلالات TMJ

علائم دیگر اختلالات TMJ عبارتند از:

• اختلال در حرکت عضلات فک

• سردرد میگرنی و مزمن

• قفل شدن فک یا محدودیت حرکت فک

• درد گوش

• صدای طنین در گوش

• درد گردن، شانه‌ها و فک

• سرگیجه

دندان‌های عقل نهفته

دندان‌های عقل نهفته، در زاویه‌ای رشد می‌کنند که به لثه یا دندان مجاور خود فشار می‌آورند. این مورد باعث درد و عدم راحتی در لثه، فک و مناطق اطراف آن می‌شود.

علائم دندان‌های نهفته کرده شامل موارد زیر است:

• لق شدن سایر دندان ها

• بیماری لثه

• پریکورونیتیس، که باعث التهاب و عفونت بافت نرم دور دندان عقل می‌شود و منجر به تورم لثه در منطقه مبتلا می‌گردد.

• آسیب به دندان مجاور

• پوسیدگی دندان

• درد فک یا لثه

علاوه بر این موارد، دندان‌های عقل نهفته می‌توانند باعث زخم‌های دهانی و مشکلات زیادی در مصرف غذا شوند.

برداشتن دندان‌های عقل نهفته

در مواردی که دندان‌های عقل نهفته مشکلات دندانی ایجاد می‌کنند، پزشکان ممکن است پیشنهاد برداشتن یا خارج نمودن آن‌ها را بدهند. این روش ممکن است تا ۲۰ دقیقه طول بکشد.

برداشتن دندان‌های عقل نهفته ممکن است باعث تورم لثه و ایجاد درد در فک شود که حدود چند روز طول می‌کشد. برای جلوگیری از عوارضی مانند درد و تورمی که به دنبال برداشتن دندان‌های عقل نهفته به وجود می آید، باید نکات زیادی را مد نظر قرار داد. در غیر این صورت ممکن است هر یک از مشکلات زیر به وجود آیند:

• درد و تورم که ناشی از فشار دندان‌های عقل نهفته بر دندان‌های دیگر است

• آسیب به دندان‌های مجاور

• پوسیدگی دندان های مجاور

• بیماری های لثه

• ایجاد توده در دندان‌ها

• اختلال در فعالیت‌های روزمره مانند خوردن و صحبت کردن

• عفونت

تحقیقات نیز نشان داده است که برداشتن دندان‌های عقل نهفته در برخی موارد ممکن است باعث ایجاد اختلالات TMJ شود. بیش از ۳۰٪ افراد گزارش داده‌اند که پس از برداشتن دندان‌های عقل، درد مفصلی یا عضلانی داشته‌اند.

برای یادگیری بیشتر نکات مربوط به برداشتن دندان‌های عقل گیر، می‌توانید این مقاله را مطالعه کنید.

علت اختلالات TMJ

برخی از علل بروز اختلالات TMJ به قرار زیر می باشند:

• آسیب به منطقه فک

• بیماری‌های خود ایمنی

• برخی از انواع آرتریت

• قرار دادن لوله تنفسی قبل از عمل جراحی

• انجام برخی روش‌های دندانپزشکی

• عفونت‌ها

درمان اختلالات TMJ

بیشتر افراد مبتلا به اختلالات TMJ علائمی کمی دارند که در چند هفته یا چند ماه بهبود می‌یابند. پزشکان در موارد حاد تر توصیه می‌کنند ترجیحا از درمان هایی استفاده نمایند که درد را تسکین داده و تغییر دائمی در موقعیت و ساختار دندان‌ها و فک ایجاد نکنند. آخرین گزینه برای درمان موارد حاد اختلالات، عمل جراحی TMJ است.

درمان‌های تسکین دهنده درد:

درمان‌های تسکین دهنده اغلب شامل  استفاده از داروها و درمان‌های غیرتهاجمی می‌شوند.

داروها

پزشکان داروهایی را برای کاهش درد های مرتبط با اختلالات TMJ تجویز می‌کنند. این داروها در دسترسی عموم هستند و نیاز به نسخه دارند. چند داروی معمول برای این عارضه عبارتند از:

• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی OTC

• آنتیدپرسانت‌ها

• شل‌کننده‌های عضلانی

• داروهای ضد درد

• داروهای ضد صرع

قبل از شروع درمان باید با یک پزشک در مورد دوز صحیح این داروها و مدت زمان مصرف آنها مشورت کنید.

درمان‌های جایگزین

درمان‌های جایگزین شامل موارد زیر هستند:

• اسپلینت دهانی: اسپلینت دهانی یک دستگاه است که بر روی دندان‌های بالا یا پایین قرار می‌گیرد و به کاهش درد کمک می‌کند. با این حال، باید فقط از اسپلینت دهانی برای مدت کوتاهی استفاده کرد تا تغییرات دائمی در دندان‌ها ایجاد نشود.

• فیزیوتراپی: فیزیوتراپی TMJ به بهبود و بازگرداندن عملکرد و حرکت بدن کمک می‌کند. درمان‌هایی که در این روش توصیه می شوند شامل کشش عضلانی، درمان با تجهیزات حرارتی و سرمایشی و تمرینات مقاومتی است.

• مشاوره: مشاوره ممکن است به بهبود علائم اختلالات TMJ کمک کند. همچنین کمک می‌نماید تا رفتارهایی مانند جویدن و فشار دادن دندان و خوردن گوشه های آن که ممکن است باعث اختلالات TMJ شوند و به دلیل استرس و اضطراب به طور منظم رخ می‌دهند، کنترل شوند.

جراحی و دیگر روش‌های دندانپزشکی

جراحی یا روش‌های دندانپزشکی پیچیده‌تری وجود دارند که ممکن است تغییرات دائمی در دندان‌ها و فک ایجاد کنند. قبل از انجام این روش‌ها، مشاوره با پزشکان ضروری است تا از این درمان ها و خطرات مربوط به آنها آگاه شوید.

روش‌های معمول برای درمان موارد حاد اختلالات TMJ عبارتند از:

• تزریق توکسین بوتولینوم (بوتاکس): تزریق بوتاکس به عضلات می‌تواند به کاهش تشنج عضلانی و درد کمک کند. تزریقات بوتاکس می‌تواند شدت، فراوانی و مدت زمان حملات و علائم بازگشتی اختلالات TMJ را کاهش دهد.

• آرتروسنتز: این روش شامل حذف فرآیندهای التهابی است که با وارد کردن مایع به مفصل با سوزن‌های کوچک انجام می شود. تحقیقات نشان داده است که پس از انجام این روش، بهبود قابل توجهی در باز شدن دهان و کاهش درد مشاهده می‌شود.

• ایمپلنت TMJ: ایمپلنت‌ها دستگاه‌های مصنوعی هستند که می‌توانند به جای مفصل فک مورد استفاده قرار گیرند و عملکرد TMJ را بهبود دهند. ایمپلنت‌ها می‌توانند در صورت عدم موفقیت سایر گزینه‌های درمانی دیگر، یک روش درمانی خوب محسوب شوند.

راهکارهای خانگی

برخی راه‌های خانگی کاهش علائم عبارتند از:

• استفاده از یخ برای کاهش درد

• مصرف غذاهای نرم برای جلوگیری از حرکت بیش از حد فک

• تمرینات کششی و آرام فک

• آرام کردن و کاهش استرس، در صورت امکان

در مورد راه‌های دیگر مدیریت درد اختلالات TMJ می توانید این مقاله را بخوانید.

جمع بندی:

اختلالات TMJ عارضه های شایعی هستند که باعث درد فک می‌شوند. اگرچه دندان‌های عقل فرو رفته در لثه و اختلالات TMJ علائم مشترک دارند، اما دندان‌های عقل نهفته به ندرت منجر به اختلالات TMJ می‌شوند. با این حال، پزشکان اغلب برای جلوگیری از پیشرفت عوارض، پیشنهاد کشیدن دندان‌های عقل نهفته در لثه را می‌دهند.

منبع:

tmj wisdom teeth