مراقبت‌های بعد از جراحی سینوس لیفت

فرایند پیوند استخوان، برای تجدید حجم استخوان از دست رفته در فک بالا (دندان‌های آسیاب بزرگ) طراحی شده است که به آن لیفت سینوس گفته می‌شود.

این روش باعث افزایش حجم و ارتفاع استخوان فک بالا می‌شود که معمولا قبل از ایمپلنت دندان آسیای بزرگ صورت می‌گیرد. اگر حجم و ارتفاع استخوان فک به اندازه کافی نباشد، لثه توانایی نگه داشتن ایمپلنت را نخواهد داشت، زیرا کاهش استخوان فک، باعث بزرگ شدن سینوس می‌شود و در این صورت فضای کافی برای نصب پایه ایمپلنت دندان وجود نخواهد داشت.

لیفت سینوس یک عمل جراحی حساس است که در آن سینوس کنار زده می‌شود و پودر استخوان تزریق می‌شود. ناحیه‌ای که جراحی بر روی آن صورت می‌گیرد ظریف و حساس است، در نتیجه برای جلوگیری از ایجاد مشکلات و عوارض پس از عمل، باید در طول دوره نقاهت خیلی مراقب باشید و تمام توصیه‌های پزشک را رعایت کنید.

باید ها و نباید ها بعد از جراحی سینوس لیفت

شما باید:

• سعی کنید حداقل تا یک هفته پس از درمان، فقط غذای نرم و آبکی مصرف کنید.
• از مصرف مواد خوراکی شیرین و قنددار پرهیز کنید.
• تا حد امکان دهان خود را تمیز نگه دارید.
• پس از گذشت 24 ساعت از جراحی، حداقل سه یا چهار بار در روز، دهان خود را با دهان شوییه‌ای که پزشک تجویز می‌کند، بشویید.
• هر گونه آنتی‌بیوتیکی را که برای شما تجویز شده است به دقت و سر ساعت معین مصرف کنید.
• در صورت نیاز به کاهش درد، از مسکن‌های بدون نسخه مانند پاراستامول یا ایبوپروفن استفاده کنید.

شما نباید:

• شما نباید در 24 ساعت اول، غذا و نوشیدنی گرم بخورید.
• شما نباید برای خوردن یا نوشیدن هر چیزی از نی استفاده کنید.
• بهتر است که محل جراحی را برای چند روز مسواک نزنید، اما می‌توانید دندان‌های دیگر خود را با دقت مسواک بزنید.
• هیچ‌گونه ورزش شدیدی را انجام ندهید، اما می‌توانید ورزش‌های ملایم انجام دهید، ولی دقت کنید که به هیچ عنوان به بدن و عضلات صورت خود فشار وارد نکنید.
• محل جراحی شده را با زبان یا انگشتان خود لمس نکنید.
• حداقل به مدت دو هفته الکل مصرف نکنید یا سیگار نکشید، زیرا باعث کند شدن روند بهبودی خواهد شد.
• اگر دندان مصنوعی شما، ناحیه جراحی را می‌پوشاند از قرار دادن آن در دهان خودداری نمایید.

روز انجام جراحی سینوس لیفت

پیوند استخوان و لیفت سینوس معمولا در مطب دندانپزشک و تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. در این حالت، می‌توانید پس از عمل، فورا به خانه باز گردید. اگر پیوند استخوان یا لیفت سینوس، روند پیچیده‌تری داشته باشد و در بیمارستان و تحت بیهوشی عمومی انجام شده باشد، ریکاوری شما چند ساعت طول خواهد کشید تا اثرات ماده بیهوشی از بین برود و سپس شما می‌توانید به خانه بروید. در این شرایط بهتر است که شما تنها نباشید و به یکی از اطرافیان خود اطلاع بدهید تا شما را به خانه برساند.

زمانی که اثر ماده بیهوشی از بین می‌رود، احتمال دارد که احساس ناراحتی و درد به شما دست بدهد. شما باید توانایی مدیریت این موضوع را با استفاده از مسکن‌های بدون نسخه مانند پاراستامول و ایبوپروفن داشته باشید. ممکن است دندانپزشک شما برای جلوگیری از عفونت پس از جراحی، آنتی‌بیوتیک تجویز کرده باشد. دقت کنید که استفاده منظم از آن‌ها بسیار حائز اهمیت است.

روز بعد از عمل، شما می‌توانید برای انجام فعالیت‌های روزانه خود، از جمله حضور در محل کار، به شرایط پیشین برگردید. در روزهای اول، از مصرف نوشیدنی‌ها یا غذای گرم خودداری کنید. هنگام نوشیدن، توصیه می‌شود از تماس مایعات با محل جراحی شده بپرهیزید و از نی استفاده نکنید. این اقدام باعث می‌شود که لخته خون تشکیل شده در اطراف محل جراحی از بین نرود و در نتیجه روند درمانی شما در این حالت تسریع خواهد شد.

طبیعی است که پس از انجام این عمل جراحی، خونریزی داشته باشید. در صورتی که خونریزی بیش از حد باشد، توصیه می‌شود که مقداری گاز استریل را روی ناحیه جراحی شده قرار داده و به مدت 30 دقیقه آن را نگه دارید. اگر خونریزی همچنان ادامه داشت، بهتر است با دندانپزشک خود تماس بگیرید تا مشاوره و راهنمایی بیشتری دریافت کنید.

تحت هیچ شرایطی نباید تا 8 هفته بعد از عمل، به بینی خود فشار بیاورید (تنفس شدید) یا با استفاده از نی، نوشیدنی مصرف کنید

در این بازه زمانی 8 هفته‌ای، از کارهایی که باعث ایجاد مکش یا فشار در دهان و بینی می‌شود، خودداری نمایید. زیرا، این موضوع ممکن است که فرایند بهبودی پس از جراحی را تحت تاثیر قرار دهد و به محل جراحی شده آسیب بزند. همچنین تا 8 هفته پس از جراحی باید از انجام اعمالی مثل بلندکردن اشیاء سنگین، آدامس جویدن، نواختن سازهای بادی یا هر فعالیت دیگری که بر دهان و بینی فشار وارد می‌کند، خودداری نمایید.

در صورت نیاز به عطسه کردن، دهان خود را باز نگه دارید تا به بینی شما فشار زیادی وارد نشود. علاوه بر این، پرواز در هواپیما و غواصی ممکن است باعث افزایش فشار سینوسی شود، بنابراین بهتر است از این فعالیت‌ها پرهیز کنید.

دندان پزشک ممکن است توصیه کند از یک ضد احتقان مانند سیتریزین استفاده کنید تا فشار سینوسی کاهش یابد. همچنین ممکن است به دستور پزشک نیاز به استفاده از قطره نمک بینی داشته باشید: 2 تا 3 قطره در هر سوراخ بینی، 4 بار در روز.

از استعمال سیگار بپرهیزید، زیرا این اقدام ممکن است که روند بهبودی را کاهش دهد. حداقل 30 روز قبل از جراحی سیگار کشیدن را کنار بگذارید و در طول دوره نقاهت از مصرف آن خودداری نمایید. در صورت نیاز، با پزشک خود درباره برنامه‌ها و داروهای کمکی برای ترک سیگار مشورت کنید.

مراقبت‌های اولیه پس از جراحی سینوس لیفت

در صورتی که در روز جراحی موارد زیر رعایت شود، بهترین نتیجه حاصل خواهد شد:

• ابتدا خونریزی را کنترل کنید: بیمار باید در حالت نشسته بماند و گاز استریل را بین دندان‌های خود قرار داده و فشار دهد تا خونریزی متوقف شود. آب دهان خود را تف نکنید. بلافاصله کمپرس یخ را روی ناحیه جراحی شده قرار دهید.
• چیزی بخورید: بعد از جراحی بدن شما نیاز به دریافت انرژی مواد غذایی دارد. خوردن میلک شیک پس از جراحی توصیه می‌شود.
• شروع داروها: اگر بیمار درد دارد، ابتدا باید داروی مسکن و سپس یک ساعت بعد از آن، آنتی بیوتیک مصرف کند. اگر بیمار دردی را احساس نمی‌کند، ابتدا باید آنتی‌بیوتیک مصرف کند و در صورت شروع درد، از داروهای مسکن استفاده کند.

خونریزی

گاز استریل مرطوب شده (یک رول به اندازه شست) را بر روی گونه قرار داده و به آرامی ماساژ دهید. سپس یک کیسه یخ را در قسمت بیرونی گونه قرار دهید و فشار ملایم و یکنواختی را بر این ناحیه اعمال کنید. کیسه یخ را حرکت ندهید یا صحبت نکنید، زیرا انجام این کار ممکن است باعث خونریزی شود. حتی زمانی که از تکنیک‌های فوق به درستی استفاده شود، ممکن است 3 تا 4 ساعت طول بکشد تا خونریزی متوقف شود.

وجود لکه خون روی گاز استریل را به عنوان نشانه خونریزی در نظر نگیرید. در حالت ایده‌آل، فرد دیگری غیر از شخص بیمار باید خونریزی را بررسی کند و در تعویض گاز استریل کمک نماید. هر یک ساعت یک بار، گاز استریل باید برداشته شود و زخم باید برای خونریزی بیشتر بررسی شود. همراه بیمار باید به صورت مستقیم به زخم نگاه کند (20 تا 30 ثانیه) و در صورت نیاز از چراغ قوه یا فلش برای داشتن دید بهتر استفاده شود. از اینکه دهان بیمار به خوبی باز نشود نباید تعجب کنید. باز شدن اندک دهان نیز برای بررسی اینکه خونریزی متوقف شده است یا نه، کفایت می‌کند.

اگر روی دندان‌های مجاور محل جراحی، لخته‌های ژله مانند خون مشاهده کردید، باید آنها را پاک کنید. زیرا این لخته‌ها ممکن است که باعث تحریک خونریزی شوند. این لخته‌ها زمانی ایجاد می‌شوند که گاز استریل به خوبی در محل جراحی قرار نگرفته باشد. این موضوع باعث می‌شود خون به بیرون از محل بخیه نفوذ کند و روی دندان‌ها و بافت‌های مجاور بریزد.

نکته

اگر متوجه شدید که خونریزی همچنان ادامه دارد باید یک گاز استریل جدید بر روی محل جراحی گذاشته شود و به همان صورتی که در بالا توضیح داده شد، بر روی گونه کمپرس یخ قرار داده شود. بعد از یک ساعت دوباره زخم را بررسی کنید تا ببینید آیا خونریزی متوقف شده است یا خیر.

خونریزی با حجم متغیر در دهان و حتی بینی امری طبیعی است و دور از انتظار نیست. می‌توانید خون داخل بینی را پاک کنید، اما این کار باید به آرامی صورت بگیرید و نباید هیچ فشاری به بینی وارد شود. تجربه کردن خونریزی خفیف و خون آلودن شدن بزاق یا آب بینی غیر معمول نیست. اگر خونریزی متوقف نشد، لطفا با پزشک متخصص خود تماس بگیرید.

برای رسیدن به نتایج دلخواه، در حین خوابیدن سر خود را به سمت بالا نگه دارید و حداقل 10 روز از ورزش خودداری کنید. در نظر داشته باشید که در شب اول پس از جراحی، بالش خود را با حوله بپوشانید. زیرا ممکن است که آبریزش بینی داشته باشید و یا بزاق دهان شما به بیرون تراوش شود که امری رایج و کاملا طبیعی است.

درد

12 تا 24 ساعت پس از جراحی لیفت سینوس، زمانی است که بیشترین درد و ناراحتی را تجربه خواهید کرد. درد شدید را می‌توان با استفاده از داروهای تجویز شده، کنترل و مهار کرد. درد کم تا متوسط را می‌توان با استفاده از ایبوپروفن (قرص‌های 200 میلی‌گرمی، هر 3 تا 4 ساعت یک بار) درمان کرد. تایلنول را نیز می‌توان با پیروی از توصیه‌های ذکر شده بر رو جلد آن مصرف نمود.

به خاطر داشته باشید که اکثر داروهای مسکن باعث ناراحتی معده می‌شوند. خطر بروز ناراحتی معده زمانی که دارو با معده خالی مصرف شود، بیشتر است. در صورتی که عمل جراحی شما با استفاده از بیهوشی عمومی انجام شده است و معده شما کاملا خالی است، پیشنهاد می‌شود که 30 دقیقه قبل از مصرف اولین دارو، میلک شیک بنوشید. اگر تمایلی به خوردن میلک شیک ندارید می‌توانید از مواد غذایی نرم مثل پوره سیب زمینی، جو دو سر، گوشت چرخ کرده و ترکیبات غذایی دیگری که نرم هستند و نیاز به جویدن ندارند، استفاده نمایید.

یادآوری های دارویی مهم

احتیاط: بیماران نباید هنگام استفاده از داروهای مسکن رانندگی کنند یا از تجهیزات مکانیکی استفاده کنند. همچنین، نباید قبل و بعد از مصرف داروی مسکن (بدون نسخه یا با نسخه) نوشیدنی الکلی مصرف شود. علاوه بر این، ترکیب شدن نوشیدنی الکلی با داروهای آنتی‌بیوتیک نیز ممنوع است.

• اگر باید چند داروی مختلف مصرف شود، باید بین هر کدام یک ساعت فاصله را رعایت کنید.
• 30 دقیقه قبل از مصرف دارو، به مقدار کافی غذا بخورید.
• همیشه به دوز دارو و تعداد دفعاتی که در طی روز باید مصرف شوند، دقت ویژه داشته باشید.
• داروهای مسکن برای از بین بردن درد شدید مفید هستند، اما تمام دردها را از بین نمی‌برند.
• در هنگام استفاده از داروهای ضد درد و یا آنتی بیوتیک‌ها از نوشیدن الکل خودداری کنید، اما اگر از قرص‌های ضد التهاب استفاده می‌کنید، منعی برای نوشیدن الکل وجود ندارد.
• در صورت مصرف داروهای مسکن‌ حاوی مخدر، نباید کار کنید یا با وسیله نقلیه رانندگی کنید.

میزان درد پس از عمل در بیماران مختلف، متفاوت است. معمولا بیشترین میزان درد در 72 ساعت اول، پس از جراحی تجربه می‌شود، اما در بعضی از بیماران شدت درد با گذشت زمان افزایش پیدا می‌کند. حالت معمول و طبیعی این است که درد 5 تا 6 روز پس از جراحی از بین برود و یا به حداقل میزان خود برسد، اما معمولا شدت درد در روزهای مختلف متغیر است و نمی‌توان پیشبینی دقیقی از آن داشت.

انجام ورزش، فعالیت‌های شدید و یا بالا بودن فشار کاری، می‌تواند باعث شدت یافتن درد شود، بنابراین تا یک هفته پس از جراحی، فعالیت‌های خود را به حداقل برسانید و استراحت کنید.

آنتی بیوتیک‌ها

اگر برای شما آنتی بیوتیک تجویز شده است، اولین دوز آن باید 1 ساعت پس از مصرف داروهای مسکن خورده شود. مصرف این دارو باید با دقت زیاد و در زمان معین صورت بگیرد. همچنین نباید مصرف دارو را خودسرانه قطع کنید.

توجه داشته باشید که آنتی بیوتیک‌ها، اثربخشی داروهای ضد بارداری را کاهش می‌دهند.  با متخصص زنان و زایمان خود صحبت کنید تا اطلاعات کافی درباره روش‌های جایگزین پیشگیری از بارداری را در طول مصرف آنتی بیوتیک‌ها دریافت نمایید.

سایر داروها

از آنجایی که پس از جراحی ممکن است که آبریزش بینی داشته باشید، احتمالا دندان پزشک برای شما داروهای ضد احتقان بینی نظیر سیتریزین را تجویز خواهد کرد. مصرف این دارو را به مدت دو هفته ادامه دهید.

24 ساعت پس از جراحی می‌توانید از قطره  سالین بینی (سدیم کلراید) استفاده کنید. 4 بار در روز، 2 تا 3 قطره از سالین را در هر سوراخ بینی بریزید.

تورم

پس از عمل جراحی لیفت سینوس، بیماران در اطراف گونه‌ها، دهان، چشم‌ها و کناره‌های صورت دچار تورم می‌شوند. این واکنش بدن طبیعی و بخشی از روند درمان است. معمولا، تورم در عرض 72 ساعت به اوج خود می‌رسد، سپس 5-6 روز طول می‌کشد تا فروکش کند.

برای کاهش تورم می‌توان از کمپرس یخ استفاده کرد. کیسه یا پک یخ را داخل حوله یا پارچه خشک بگذارید و سپس بر روی دو طرف صورت قرار دهید.

یخ را باید در فواصل 30 دقیقه‌ای استفاده کرد. به این معنی که 30 دقیقه یخ را بر روی صورت قرار دهید و در 30 دقیقه بعدی از آن استفاده نکنید. بلافاصله پس از جراحی از کیسه یخ استفاده کنید و در صورت نیاز تا 72 ساعت پس از جراحی هم این کار را ادامه دهید.

سیگار کشیدن

استعمال دخانیات سرعت بهبودی را کاهش و یا حتی آن را مختل می‌کند. بنابراین در طول دوره نقاهت سیگار نکشید. در صورتی که ترک سیگار برای شما سخت است، باید از کلینیک‌های ترک سیگار کمک بگیرید و یا داروهای ترک سیگار مصرف کنید.

رژیم غذایی

داشتن یک برنامه غذایی متناسب با نوع جراحی بسیار مهم است. از آنجا که پس از جراحی باید آنتی بیوتیک مصرف کنید، رعایت رژیم غذایی مناسب ضروری است. از آنجا که در 5 – 6 روز اول پس از جراحی، فک شما دردناک است و به راحتی باز نمی‌شود، جویدن غذای سفت توصیه نمی‌شود.

هنگامی که خونریزی متوقف شد، توصیه می‌شود که ابتدا یک میلک شیک بنوشید. در مرحله بعد، شما می‌توانید غذاهای نرمی که از انرژی کافی برخوردار هستند، استفاده کنید. مثلا می‌توانید پوره سیب‌زمینی، جو دو سر و یا گوشت چرخ کرده میل کنید. این نوع از مواد غذایی برای جلوگیری از استفراغ و حالت تهوع ناشی از مصرف داروها، مفید هستند.

از یکی از اعضای خانواده بخواهید که غذاها را به اندازه کافی خرد کند تا بتوانید آنها را با قاشق بخورید و بدون جویدن، قورت دهید. برای تکمیل رژیم غذایی سالم خود، روزی 5-6 لیوان آب هم بنوشید.

تهوع و استفراغ

اگر پس از جراحی بیمار به خوبی غذا نخورد و آنتی بیوتیک و مسکن مصرف کند، خطر حالت تهوع و استفراغ بالا می‌رود، زیرا این داروها باعث ناراحتی معده می‌شوند.

اگر بعد از جراحی حالت تهوع و یا استفراغ داشتید، به مدت یک ساعت چیزی نخورید (حتی داروهای تجویز شده) و 15 دقیقه بعد به آرامی یک اسپرایت یا کوکاکولا بنوشید.

وقتی حالت تهوع فروکش کرد، سعی کنید غذاهای مقوی (همانطور که در بالا ذکر شد) بخورید. اگر خوردن این غذاها قابل تحمل است، می‌توانید یک بار دیگر مصرف داروها را از سر بگیرید. معمولا داروی مسکن عامل اصلی حالت تهوع است. اگر با انجام اقدامات بالا حالت تهوع شما بر طرف نشد، باید دوز داروهای مسکن مصرفی را تغییر دهید.

بهداشت دهان

تا 24 ساعت پس از جراحی از شستشوی دهان، مسواک زدن یا تف کردن خودداری کنید. این فعالیت‌ها می‌توانند لخته خون را از بین ببرند و باعث باز شدن مجدد زخم شوند. این موضوع باعث کند شدن روند بهبودی خواهد شد. ممکن است مقداری خون از بینی به داخل دهان تراوش کند. بهتر است که این خون را قورت دهید و آن را تف نکنید. سپس می‌توانید خیلی آهسته بینی خود را تمیز کنید و خون داخل آن را پاک کنید.

پس از 24 ساعت، می‌توانید دهان خود را با آب نمک بشویید. نصف قاشق چای‌خوری نمک را در یک لیوان آب گرم مخلوط کنید، سپس به آرامی در دهان بچرخانید. تا دو هفته پس از جراحی لیفت سینوس، حداقل 4 تا 5 بار در روز این کار را انجام دهید.

تا 24 ساعت پس از جراحی نباید دندان‌های اطراف ناحیه جراحی شده را مسواک بزنید. زمانی که خواستید مسواک بزنید خیلی مراقب باشید و در زمان تف کردن به زخم فشار نیاورید و این کار را خیلی آهسته انجام دهید.

به یاد داشته باشید: یک زخم تمیز بهتر و سریع‌تر بهبود می‌یابد.

فعالیت

بلافاصله پس از جراحی، فعالیت‌های بدنی باید به حداقل برسد. به مدت 5 تا 6 روز پس از جراحی، از ورزش خودداری کنید. فعالیت‌های شدید بدنی، ضربان قلب را افزایش می‌دهند و در نتیجه باعث تشدید خونریزی خواهند شد.

در طول دوره نقاهت، کالری مصرفی شما در مقایسه با شرایط قبل از عمل کاهش پیدا می‌کند، زیرا غذا خوردن دشوار می‌شود، در نتیجه ورزش کردن ممکن است که باعث تضعیف توان بدنی شما شود. اگر احساس سرگیجه دارید، ورزش را متوقف کنید.

تغییر رنگ

برخی از بیماران، پس از جراحی ممکن است که تغییر رنگ پوست را تجربه کنند. هنگامی که خون در زیر بافت‌ها پخش می‌شود، می‌تواند منجر به تغییر رنگ آن به سبز، آبی، سیاه یا زرد شود. این تغییر رنگ پس از عمل طبیعی است و معمولا 2 تا 3 روز پس از جراحی خود را نشان می‌دهد. برای تسریع بهبود و محو شدن این عارضه، می‌توانید از حوله مرطوب شده با آب گرم استفاده کنید.

درد گلو و گوشه‌های دهان

از آنجایی عضلات گلو در نزدیکی محل جراحی قرار دارند، ممکن است که متورم شوند. این تورم با درد همراه خواهد بود. این درد طبیعی است و باید در عرض 2 تا 3 روز فروکش کند. غرغره آب نمک می‌تواند به کاهش درد کمک کند.

در حین جراحی، گوشه‌های دهان کشیده می‌شوند که این موضوع باعث ترک خوردن و خشک شدن آن‌ها خواهد شد. این ناراحتی را می‌توان با استفاده از بالم لب یا پماد (مانند وازلین) برطرف کرد.

استفاده از پروتز

اگر از پروتز و یا محافظ شب استفاده می‌کنید، باید مطمئن شوید که با ناحیه جراحی شده و اطراف آن برخوردی نداشته باشد. در غیر صورت استفاده از آن‌ها ممنوع است، زیرا باعث پارگی بخیه‌ها خواهد شد. اگر در مورد مناسب بودن پروتز یا نایت گارد خود نگرانی دارید، احتیاط کنید و با پزشک مشورت نمایید.

عوارض بعد از عمل

خطر بروز عوارض جانبی یا مشکلات بعد از عمل، در لیفت سینوس نیز مانند سایر روش‌های جراحی، وجود دارد. لطفا در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر، با دندان پزشک خود تماس بگیرید:

• وجود ذرات ریز مواد پیوند استخوان که از دهان یا بینی خارج می‌شوند
• گرفتگی شدید بینی یا سینوس در محل جراحی • افزایش تورم  گونه، دهان یا زیر چشم. تورم معمولا 72 ساعت پس از جراحی به اوج خود می‌رسد، سپس فروکش می‌کند. در صورت افزایش تورم بعد از 5 یا 6 روز با دندانپزشک خود تماس بگیرید.