دندان قروچه در خواب که از نظر پزشکی به عنوان بروکسیسم نیز شناخته میشود، یک مشکل رایج دندانی است که منجر به درد فک و گردن، اختلالات در گوش‌ها، فشردن فک و سردرد میشود. علت دندان قروچه در خواب می‌تواند ناشی از استرس، وضعیت بدنی، رژیم غذایی، اختلالات خواب یا مشکلات گاز گرفتن باشد.
برخی از افراد مبتلا به دندان قروچه، با پوشیدن محافظ دهان یا آتل محکم در شب، عوارض و درد را تسکین می‌دهند. برخی دیگر نیز تلاش می‌کنند دندان قروچه را از طریق تغییر سبک زندگی‌شان، از جمله مدیریت استرس، انجام تمرینات فک و تغییر رژیم غذایی مدیریت نمایند.
در این محتوا تلاش شده است تا راه‌های طبیعی برای متوقف کردن دندان قروچه در خواب، نحوه تسکین درد و كاهش حساسیت، همچنین زمان مراجعه به پزشک برای نصب محافظ دهان پرداخته شود.
دندان قروچه در خواب و اختلال گیجگاهی فکی( TMD )
دندان قروچه در خواب یک عامل خطر برای ایجاد اختلال گیجگاهی فکی (TMD) است که گاهی اوقات اختلال TMJ یا TMJ نیز گفته میشود. وقتی مفصل گیجگاهی فک در جای خود قرار نگیرند، باعث درد، سفتی در فک و سردرد و همچنین مشکل در غذا خوردن، بلع و صحبت کردن میشود.
با یادگیری تكنیك‌ها، دندان قروچه در خواب را متوقف کنید
با روش های زیر به خود آموزش دهید که دندان قروچه را متوقف کنید:
- فک خود را ورزش دهید.
- تمرکز حواس را تمرین کنید.
- مدیریت استرس
- از مصرف برخی غذاها خودداری کنید.
- مکمل‌های غذایی مصرف کنید.
- از کمپرس گرم استفاده نمایید.
- از برخی مواد اجتناب کنید.
دندان قروچه در خواب منجر به سایش زودرس دندانها، درد فک و درد عضلات صورت و گردن میشود. برخی از درمان‌های خانگی برای دندان قروچه در خواب ممکن است سودمند باشند، اما اگر مشکوک به دندان قروچه هستید، عاقلانه‌ترین كار این است که با متخصص فک و صورت مشورت کنید.
فک را ورزش دهید
برخی از تمرینات فک و سایر تمرینات کشش‌های صورت به تغییر ماهیچه‌ها کمک مي‌کنند تا فک شل‌تر شود. همچنین چرخاندن شانه‌ها و تمرینات کشش گردن نیز به تسکین فک سفت کمک مي‌کنند. علاوه بر این، نگه داشتن نوک زبان در پشت دندانهای جلویی، ماهیچه‌های جونده را مجبور می‌نماید تا تنش را از كاهش دهند. ماساژ صورت و فك نیز موجب تسکین ماهیچه‌ها و شل شدن فك میشود.
تمرکز حواس را تمرین کنید.
با مرور زمان، دندان قروچه به یک عادت تبدیل میشود. اجتناب از تكرار آن در طول روز به آرامش عضلات در شب کمک می‌کند. با تنظیم آلارم در تلفن‌تان، به خودتان یادآوری کنید که فک‌تان را شل کنید و یا با تکرار جملات تاکیدی با آگاهی از عادات‌تان در طول روز، فک‌تان را شل نمایید.
از غذاهای سفت و آدامس خودداری کنید
برخی غذاها و شیرینی‌ها علائم دندان قروچه در خواب را تشدید می‌کنند. افرادی که دندان قروچه دارند، بایستی از غذاهای زیر اجتناب کنند:
- ذرت بو داده و چوب شور
- آدامس
- آجیل
- آبنبات
- غذاهای جویدنی یا چسبنده مانند گوشت سفت، کارامل و کره بادام زمینی.
مکمل‌های غذایی مصرف کنید
برخی شواهد نشان می‌دهد که کمبود برخی ویتامین‌ها در ایجاد دندان قروچه در خواب نقش دارند. مطالعات نشان داده است که دندان قروچه در خواب با سطوح پایین‌تر مواد مغذی زیر مرتبط است:
- منیزیم
- فیبر
- ویتامین D6
- کلسیم
با تغییر رژیم غذایی یا مصرف مکمل‌ها، منیزیم، فیبر، ویتامین D یا کلسیم بدن‌تان را افزایش دهید. قبل از مصرف هر مکمل، با پزشك‌تان در مورد عوارض جانبی احتمالی و تداخلات دارویی آنها مشورت کنید.
پرهیز از کافئین و سایر مواد
اشخاصی که به طور منظم از مواد زیر استفاده می‌کنند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دندان قروچه در خواب هستند.
- کافئین و سایر محرک‌ها
- الکل
- تنباکو
اگر دندان قروچه در خواب دارید، مصرف مواد فوق را به خصوص قبل از خواب محدود نمایید. دمنوش‌های گیاهی یا شیر گرم را در عصر بنوشید تا ذهن‌تان را آرام نمايد و به شل شدن ماهیچه و فك‌تان كمك كند.
از کمپرس گرم استفاده کنید
کمپرس گرم مانند دستمال خیس شده در آب گرم، جریان خون را افزایش می‌دهد و عضلات حساس فک را شل می‌نماید. کمپرس گرم را مستقیماً در بخشي از فک كه احساس تنش يا درد دارد، بگذارید تا تسکین پیدا کند.
مدیریت استرس
تحقیقات نشان داده است که سلامت روان مانند استرس، اضطراب، فرسودگی شغلی و بی‌قراری ارتباط نزدیکی با دندان قروچه در خواب دارد. بسیاری از افراد در زمان نگرانی یا مضطرب شدن تمایل به بستن محكم فک‌های خودشان دارند. روشهای مدیریت استرس زیر می‌تواند به رهایی از تنش در فك کمک کند:
- یوگا
- مدیتیشن
- تمرینات تنفس عمیق
- تکنیک‌های ذهن آگاهی
چه زمانی برای دندان قروچه در خواب، بایستی معاینه دندان انجام شود؟
دندان قروچه ماندگار است و مدت‌ها طول می‌كشد تا رفع شود و در زندگی روزمره اختلال ایجاد می‌کند. برای دندان قروچه معاینه دندانپزشکی در نظر بگيريد تا مطمئن شويد که درد فک مربوط به مشکل دیگری مانند موارد زیر نباشد:
- پریودنتیت یا بیماری لثه
- TMD یا اختلال گیجگاهی فکی
- عفونت
- عفونت یا اختلالات گوش
- جراحت
- سایر مشکلات دندانی
علاوه بر بررسی علائم و سابقه پزشکی، دندانپزشک به احتمال زیاد نحوه گاز گرفتن را نیز بررسی می‌نماید تا ببیند تنش بر فک تأثیر می‌گذارد یا نه. به احتمال زیاد برای شناسایی ریشه مشکل، عکس برداری با اشعه ایکس تجویز خواهد كرد.
محافظ دهان برای دندان قروچه در خواب
محافظ دهان سفارشی وسیله‌اي موقت ساخته شده از رزین برای دندان قروچه در خواب است که دندانهای پایین یا بالایی را می‌پوشاند. این وسیله به کاهش اثرات دندان قروچه کمک می‌کند. همچنین از دندانها در برابر آسیب محافظت می‌نماید.
افراد مبتلا به دندان قروچه، فقط شب‌ها موقع خوابيدن از محافظ دهان استفاده می‌کنند. دندانپزشک از قالب سفارشی از دندانهای فرد مورد نظر برای ایجاد محافظ دهان استفاده می‌کند. محافظ دهان بایستی مرتباً استفاده شود تا علائم دندان قروچه و درد فك كاهش يابد.
خطرات دندان قروچه مستمر
دندان قروچه مشکل جزئی اما آزار دهنده است. با این وجود، در صورت عدم درمان، به مرور زمان منجر به عوارض جدی میشود. عوارض شامل:
- حساسیت دندان
- گردن درد مزمن
- سردرد
- مینای دندان فرسوده، از دست رفتن دندان پرشده و یا آسیب یا از دست دادن دندان
- بیخوابی
- گوش درد
- اختلال گیجگاهی فکی
از آنجایی که دندان قروچه با خوابيدن و استرس، شدیدا مرتبط است، اين عارضه مشکلات سلامت روان و اختلالات خواب را تشدید می‌کند. در نتیجه در طول زمان، اختلالات خواب منجر به تعدادی از مشکلات سلامتی نظير موارد زير مي‌شود:
- مشکلات عاطفی و رفتاری
- مشکلات فکری
- حافظه
- مشکلات سلامت قلب و در آخر کاهش کیفیت زندگی میشود.
جمع بندی
دندان قروچه در خواب به فشردن فک در زمان خواب اشاره دارد. دندان قروچه منجر به درد، تورم و حساسیت در فک، صورت، گردن و شانه‌ها میشود. همچنین دندان قروچه می‌تواند منجر به مشکلاتی در خوردن، استراحت، جویدن و دامنه حرکت فك شود.
برخی از راه‌های طبیعی برای تسکین دندان قروچه در خواب، تمرینات ورزشی فک، یادآوری در طول روز برای آرام نمودن فک، مدیریت استرس، مصرف مکمل‌های غذایی برای رفع کمبود ویتامین، استفاده از كمپرس گرم در ناحیه تنش و اجتناب از غذاهای سفت، آدامس، الکل، تنباکو، کافئین و سایر محرک‌ها است. اگر این رویکردها جواب نمي‌دهند، به متخصص بهداشت و دهان مراجعه نماييد تا گزینه‌های دیگر مانند استفاده از محافظ دهان را امتحان کنید.
