هنگامی که عضلات فک شما سفت و دردناک شوند، به این حالت در اصلاح قفل شدن فک می گویند. در بیشتر موارد، قفل شدن فک، به علت مشکل در مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) یا همان مفصل اصلی فک شما به وجود می آید. به نظر ترسناک می آید، اما این مشکل در بین انسانها بسیار رایج است و شما می توانید خودتان آن را در خانه مدیریت کنید. با این وجود، به خاطر داشته باشید که قفل شدن فک نیز یکی از علائم یک بیماری خطرناک به نام کزاز است.
قفل شدن فک بر اثر کزاز، بسیار نادرتر از قفل شدن فک در حالت عادی است. اما در صورتی که قفل شدن فک همراه با تب، لرز، تعریق و سایر گرفتگی های عضلانی باشد، فوراً به سراغ کمکهای فوری پزشکی بروید. اگر تنها علائم شما درد و سفتی عضلات هستند، احتمالاً قفل شدن فک یک مشکل ساده در مفصل گیجگاهی زیر آرواره ای (TMJ) است. در این مورد، شما می توانید برای بهبود خود، بعضی از نکات خودیاری را در منزل بکار ببرید.
Table of Contents
Toggleکاهش درد و سفتی عضلات فک
اگر مشکل در مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) باعث قفل شدن فک شده باشد، احتمالاً احساس ناتوانی داشته باشید. علائم شایع درد و سفتی در فک شما با سردرد و خستگی همراه هستند. دندانپزشکان معمولاً مصرف مسکنهای ضد درد غیراستروئیدی را تا زمان برطرف شدن علائم، توصیه میکنند. اما بعضی درمان های طبیعی نیز وجود دارند که میتوانید از آنها استفاده کنید. شما می توانید نکات زیر را برای کاهش درد و ناراحتی خود در هنگام قفل شدن فک امتحان کنید.
1.مفصل و عضلات فک خود را ماساژ دهید تا شل شوند.
این کار برای کاهش درد و سفتی در هنگام قفل شدن فک مفید است.
- اگر فک شما سفت شده یا نمی توانید دهان خود را زیاد باز کنید، ماساژ می تواند کمک کننده باشد.
2.از کمپرس آب سرد استفاده کنید.
اگر فک شما درد می کند، درمان با سرما می تواند موجب کاهش درد شما شود. یک کیسه یخ یا آب سرد را هر بار به مدت 10 دقیقه روی صورت خود نزدیک مفصل فک بگذارید. در صورت لزوم این کار را در طول روز چند بار تکرار کنید.
3.با بسته های حرارتی مرطوب، عضلات فک خود را شل کنید.
سعی کنید یک پد حرارتی مرطوب را به مدت 5 تا 10 دقیقه روی صورت خود نگه دارید. این می تواند موجب کاهش درد و افزایش انعطاف پذیری فک شما شود.
- در مورد استفاده از گرما یا سرما برای درمان قفل شدن فک، قانون سختگیرانه ای وجود ندارد. به طور کلی، شما می توانید از درمانی استفاده کنید که موثر باشد.
4.اگر فک شما باز یا بسته مانده باشد، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید.
اگر فک شما کاملاً باز یا بسته مانده باشد، این حالت، می تواند یک شرایط پزشکی حاد به وجود آورد. نترسید، اما سریعاً اقدام کنید. فوراً با پزشک خود تماس بگیرید یا برای رفع مشکل به اورژانس مراجعه کنید.
- ممکن است پزشکان برای باز کردن قفل شدن فک، عمل سرپایی فک شما نیاز داشته باشند. این شرایط نگران کننده به نظر می رسد، اما برای اینکه در طول عمل احساس درد نکنید، آنها باید ناحیه را بی حس کنند.
- اگر در هنگام قفل شدن فک، تب، فشار خون بالا، تعریق و ضربان قلب سریع نیز وجود دارند، اینها همه علائم کزاز هستند. بنابراین، بهتر است سریعاً به سراغ کمک های فوری پزشکی بروید.
تسکین درد فک قفل شده
هنگامی که فک قفل می شود فشار زیادی به عضلات و مفصل های فک شما وارد می شود. شل کردن این عضلات روش خوبی برای درمان درد مزمن و ممانعت از مشکلات بعدی در فک شما است. شما می توانید این روش را در طول زندگی روزانه بکار گیرید. بنابراین، شما می توانید از این نکات برای جلوگیری از فشار به فک خود در هنگام مشکل در مفصل گیجگاهی زیر آرواره ای (TMJ) استفاده کنید.
1.غذاهای نرم بخورید تا به فک تان فشار نیاید.
غذاهای سفت یا ترد مانند چوب شور یا میوه های سفت که نیاز به جویدن بیشتری دارند، ممکن است موجب افزایش درد در فک شما شوند. از غذاهای نرم تری مانند ماست، برنج، پودینگ، پوره سیب زمینی، تخم مرغ یا ماهی استفاده کنید. این غذاها مانع از افزایش التهاب می شوند.
- همچنین، شما می توانید میوه ها و سبزیجات را بخارپز یا آب پز کنید تا راحت تر آنها را بخورید.
مطلب مرتبط: درد فک هنگام غذا خوردن و بلع
2.لقمه های کوچک بگیرید تا مجبور نشوید برای باز کردن دهان خود به مفاصل فک فشار آورید.
اگرچه کنترل کردن خود در برابر یک غذای خوشمزه دشوار است، اما لقمه های بزرگ می توانند موجب فشار بر عضلات فک شما شوند. بنابراین، یا لقمه های کوچک بگیرید یا غذای خود را به صورت تکه های کوچک تر در بیاورید تا مانع فشار و درد در ناحیه فک شوید.
3.سعی کنید هنگام صحبت کردن، غذا خوردن یا خمیازه کشیدن دهان خود را زیاد باز نکنید.
ممکن است در اثر هیجان، در موقع صحبت کردن به فک خود فشار آورید. اما باید بدانید که شل کردن فک، در طول تشدید مشکل در مفصل گیجگاهی زیر آرواره ای (TMJ) از اهمیت زیادی برخوردار است. بهتر است از باز کردن بیش از حد فک خود خودداری کنید، در غیر این صورت ممکن است موجب افزایش التهاب عضلات فک خود شوید.
4.دندان های فک بالا و فک پایین خود را از هم جدا نگه دارید، مگر اینکه در حال غذا خوردن باشید.
دندان های شما نباید به هم فشار آورند، مگر اینکه در حال جویدن باشید. در غیر این صورت، لازم است که دندان های فک بالا و فک پایین خود را تا حدودی از هم دور نگه دارید. این کار مانع از فشار بر روی عضلات فک شما می شود.
- ممکن است ناخودآگاه، دندان های خود را روی هم فشار دهید. اگر خود را در حال انجام این کار دیدید، به خود یادآوری کنید که دیگر این کار را انجام ندهید و باید دندان های خود را از هم جدا نگه دارید.
- برای اینکه مجبور شوید دندان هایتان را از هم جدا نگه دارید، می توانید زبان خود را روی ردیف پایین دندان های خود قرار دهید.
5.آدامس نجوید.
این کار باعث حرکت و فشار بیش از حد به فک شما می شود و می تواند درد شما را افزایش دهد. بهتر است از جویدن آدامس به طور کلی خودداری شود.
6.در طول روز، از فشاردادن یا ساییدن دندان های خود بر روی هم اجتناب کنید.
ممکن است این کار را به صورت ناخودآگاه انجام دهید، اما این کار می تواند برای درد فک محرک اصلی باشد. اگر به صورت مرتب دندانهایتان را به هم میکوبید یا روی هم میسایید، برای ترک این عادت تمام تلاش خود را بکار گیرید.
- اگر به دندان قروچه عادت کرده اید و نمی توانید آن را متوقف کنید، بهتر است برای محافظت از فک خود، از محافظ دندان قروچه استفاده کنید. شما می توانید از دندانپزشک خود بخواهید تا یک محافظ برای شما بسازد.
7.استرس خود را کاهش دهید تا درد و سایر علائم تان تسکین یابند.
شاید فکر کنید استرس ارتباطی با علائم قفل شدن فک نداشته باشد، اما در حقیقت، استرس می تواند باعث افزایش درد قفل شدن فک شود. بهتر است برای کاهش استرس در زندگی روزمره خود اقداماتی انجام دهید تا مانع از احساس درد و ناراحتی بیشتر شوید.
- بعضی از فعالیت های آرامش بخش، مانند مدیتیشن یا یوگا می توانند به کاهش استرس شما کمک کنند. بهتر است برای کمک به آرامش خود، برای یکی از این موارد به صورت روزانه وقت بگذارید.
- سعی کنید کارهایی را انجام دهید که از آنها لذت می برید، انجام این کارها به پایین نگه داشتن سطح استرس شما کمک می کند.
8.اگر در هنگام خواب دندان قروچه می کنید، شبها از محافظ دندان استفاده کنید.
دندان قروچه در خواب یک مشکل رایج است، مخصوصاً اگر استرس داشته باشید. کنترل این مشکل دشوار است، زیرا در ناهوشیاری انجام می شود. بنابراین بهتر است، برای محافظت از فک خود از محافظ پلاستیکی روی دندان های خود استفاده کنید.
- دندانپزشک شما معمولاً می تواند مشکل دندان قروچه شبانه شما را از روی خراش های روی دندان هایتان تشخیص دهد. آنها احتمالاً اگر در دهان شما نشانه هایی از دندان قروچه شبانه ببینند، یک محافظ شبانه دندان را به شما پیشنهاد می کنند.
9.فک خود را ورزش دهید.
این کار می تواند به تقویت عضلات فک شما کمک کند. بعضی از تمرینات کششی و تقویتی می توانند درد و التهاب فک شما را کاهش دهند. از دندانپزشک خود بخواهید تا چند تمرین مناسب را به شما پیشنهاد کند، سپس، آنها را دقیقاً طبق دستور دندانپزشک خود انجام دهید.
- همچنین، دندانپزشک ممکن است برای تسکین درد شما، فیزیوتراپی یا ماساژ درمانی را توصیه کند.
مطالعه مطلب ورزش فک برای درمان اختلال مفصل گیجگاهی فکی TMJ توصیه میگردد.
درمان های جایگزین برای کاهش درد قفل شدن فک
درمان های طبیعی دیگری نیز وجود دارند که می توانند به درمان قفل شدن فک کمک کنند. این درمان ها از لحاظ تحقیقات علمی ثابت نشده اند، اما بعضی از افراد آنها را مفید می دانند. همچنین، این درمان ها در بیشتر موارد بی ضرر هستند، بنابراین می توانید خودتان موثر بودن یا نبودن آنها را امتحان کنید.
1.برای کاهش تنش می توانید از درمان های طب سوزنی استفاده کنید.
متخصصان طب سوزنی می توانند با اتصال به نقاط فشار به کاهش دردهای مزمن، مانند دردهای قفل شدن فک (TMJ) کمک کنند. این کار تضمینی ندارد، اما میتوانید خودتان با مراجعه به یک متخصص طب سوزنی آن را امتحان کنید.
- برای اطمینان از دریافت درمان حرفه ای، بهتر است به یک متخصص طب سوزنی دارای مجوز و با تجربه مراجعه کنید.
2.شما می توانید از مکمل های گلوکزامین استفاده کنید.
گلوکزامین یک درمان موثر برای آرتروز فک است، زیرا می تواند به سلامت مفاصل کمک کند. این درمان نیز ممکن است به قفل شدن فک (TMJ) شما نیز کمک کند. می توانید به صورت روزانه از مکمل های گلوکزامین استفاده کنید تا ببینید آیا برای کاهش درد شما موثر است یا خیر.
- برای درمان آرتریت، مقدار دوز معمول گلوکزامین 5/1 گرم در روز است. اما بهتر است دستورالعملهای مربوط به دوز را برای مارکی که خریده اید دنبال کنید.
- از لحاظ تداخل دارویی، گلوکزامین می تواند با داروهای رقیق کننده خون و داروی های دیگر تداخل داشته باشد، بنابراین قبل از مصرف این مکمل، با پزشک خود مشورت کنید.
3.از مکمل های کلسیم و منیزیم برای تقویت مفاصل خود استفاده کنید.
هیچ رابطه روشنی بین کلسیم، منیزیم و قفل شدن فک، بر اثر مشکل در مفصل گیجگاهی زیر آرواره ای (TMJ) وجود ندارد. اما بعضی از افراد مبتلا به مشکلات قفل شدن فک، کمبود این مواد مغذی را داشته اند. اگر در رژیم غذایی روزانه خود، این مواد مغذی را به اندازه کافی دریافت نمی کنید، بهتر است برای افزایش مقدار آنها در بدن خود، از بعضی از مکمل های غذایی استفاده کنید.
4.ویتامین C بیشتری مصرف کنید.
ویتامین C به سلامت غضروفها در بدن شما کمک می کند، بنابراین، ویتامین C می تواند برای درمان قفل شدن فک (TMJ) مفید باشد. هیچ مقاله علمی این را ثابت نکرده است، اما افزایش مصرف ویتامین C ممکن است به جلوگیری از قفل شدن فک کمک کند.
- مرکبات از جمله فلفل دلمه ای، گوجه فرنگی، انواع توت ها و خربزه، سبزیجات برگ سبز، منابع سرشار از ویتامین C هستند.
تمهیدات پزشکی
شاید قفل شدن فک خطرناک باشد، اما در بیشتر موارد، مشکل حادی به نظر نمی رسد، مخصوصاَ اگر بر اثر مشکل در مفصل گیجگاهی زیر آرواره ای (TMJ) به وجود آید، در این حالت فقط مفصل فک شما ملتهب شده است. این مسئله به نظر ترسناک است، اما افراد بسیار زیادی آن را تجربه می کنند و شما می توانید در منزل این مشکل را کنترل کنید.
به خاطر داشته باشید که در موارد نادر، قفل شدن فک می تواند از علائم کزاز باشد. بنابراین اگر علائمی نظیر تب دارید سریعاَ به پزشک مراجعه کنید. در غیر این صورت، می توانید درد و التهاب فک خود را در منزل کنترل کنید. اگر بهبود نیافتید و روش های درمانی دیگری می خواهید، می توانید با پزشک فک و صورت متخصص درمان TMJ مشورت کنید.
دکتر امان اله قاسم زاده متخصص جراحی دهان، فک و صورت، مهارت و تجربه بالایی در درمان TMJ و کمک به این گونه مراجعین و درمان جوها دارد .